برای صاحبان شرکت٬ در کنار ملاحظات مربوط به کیفیت محصولات و کالاهایشان٬ سلامت کارکنان و امنیت و حفاظت از محیط زیست هم به عنوان یک عامل کلیدی در راه اندازی و نگهداری یک کسب و کار موفق، دارای اهمیت است. در مدیریت ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست٬ دو هدف اصلی وجود دارد؛ نخست کاهش تاثیرات مضر که می توانند باعث پدید آمدن ریسک بر روی شرایط عملیاتی و کاری شود و دوم جلوگیری از رخ دادن تصادفات گوناگون یا حوادثی که منجر به شرایط نامناسب در محل کار می‌گردد.
برای درک بهتر مفهوم ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست٬ نیاز است تا کمی بیشتر درباره‌ی تاریخچه‌ی آن بدانیم.
بخشی از موضوع این است که معانی را با توجه به موضوع و آیین نامه‌های آن خوانده شود و بخش دیگر به موضوع یادگیری در مورد چگونگی ایجاد آن پرداخته شود. با یادگیری این ریشه‌ها٬ می توان به دانش خود در زمینه‌ی حیاتی بودن چرایی و چگونگی ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست٬ بیافزاییم.
به همین دلیل در نوشته‌ی پیش‌رو به بررسی کوتاه از تاریخچه‌ی ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست می‌پردازیم.
تاریخچه ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست چیست؟
ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست یا مدیریت HSE به صورت رسمی در سال ۱۹۸۵ در صنایع شیمیایی معرفی گردید. دلیل آن نیز به وقوع پیوستن دو حادثه فاجعه بار بود؛ یکی فاجعه‌ی Bhopal و دیگری فاجعه‌ی Seveso.
با آن‌که ۸ جنبه‌ی اساسی که محصولات و کارخانجات را امن٬ از محیط زیست محافظت و سلامت کارکنان را تضمین می کرد٬ در هنگام پیش آمدن این ۲ فاجعه بنیان گذاشته شده بود، اما «مسوول محافظت» تنها یک راه‌کار اختیاری در سطح جهانی در بین نزدیک به ۵۰ کشور بود؛ این راه‌کار به وسیله‌ی ICCA (انجمن بین المللی شرکت های شیمیایی) پایه‌گزاری و هدایت می شد.
بالاخره مفاهیم کلی مدیریت ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست در سال ۱۹۹۰ رشد کرد و از بین قوانین برآمده از این رشد می‌توان به OHSAS 18001 برای سلامت کارکنان و مدیریت ایمنی و ISO 14001 (استاندارد بین المللی برای مدیریت محیط زیست) اشاره کرد. پس از آن نیز در سال ۱۹۹۸ انجمن بین المللی مالی راهنماهایی را برای ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست را پدید آورد.
هدف کلی مدیریت ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست چیست؟
مفهوم کلی مدیریت ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست را می‌توان بر پایه‌ی استانداردهای OHSAS18001 و ISO 14001 تعریف کرد. آن‌ها بر مبنای متدولوژی که ادوارد دمینیگ پدید آورده و با نام «برنامه ریزی – اجرا – کنترل – اقدام» شناخته می شود یا چرخه PDCA شناخته می‌شوند. توضیح این متد در زمینه‌ی ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست بدین گونه است:
- برنامه ریزی: مستندات مناسب در زمینه‌ی اهداف ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست در سازمان در بیانیه خط مشی؛ ثبت و شناسایی مفاهیم محیط زیست که بر روی سلامت کارکنان تاثیر دارد و ریسک‌های مربوط به ایمنی که دربرگیرنده‌ی برآورده کردن نیازمندی‌های قانونگذارها می‌باشد.
- اجرا: برای تعریف کردن اهداف میانی و عملیاتی؛ پیاده‌سازی راهبردهای اولیه‌ی مناسب برای رسیدن به نتایج بر مبنای نیازهای قانونی سازمان.
- کنترل کردن: اندازه‌گیری و پایش نتایج برای اهداف میانی٬ خط مشی‌ها٬ اهداف عملیاتی و جنبه‌های قانونی.
- اقدام کردن: برای انجام بهبود مستمر در کارایی ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست.
راهنماهای ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست کدامند؟
مواردی که در دنباله می آیند راهنماهایی برای ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست می باشند:
محیط زیست:
- ضایعات محصولات
- حفاظت از انرژی
- مدیریت ضایعات
- حفاظت از آب
- آلودگی هوا و حفظ کیفیت هوا
- آلودگی زمین
- حفظ کیفیت آب و آب های هرد رفته
- آلودگی صوتی
- دفع ضایعات در زمین و آب
- هدر رفت انرژی
- گرما٬ لرزش و تشعشعات
- مدیریت مواد پر خطر
- خطرات محیطی خاص
- PPE یا وسایل حفاظت شخصی
- ارتباطات و آموزش
- عملیات کلی ووسایل طراحی
- خطرات زیستی
- خطرات شیمیایی
- خطرات فیزیکی
- خطرات رادیولوژیکی
- نظارت
انجمن سلامت و ایمنی:
- جلوگیری از بیماری
- امنیت ترافیکی
- زندگی و امنیت آتش سوزی
- آمادگی برای مواقع اضطراری و پاسخ
- حمل و نقل و وسایل خطرناک
- کیفیت آب و دسترس پذیری
- امنیت ساختمان های پروژه های زیر ساختی
ساخت و تخریب:
- انجمن سلامت و ایمنی
- محیط زیست
- سلامت و امنیت در محیط کار
پس از خواندن این نوشته‌ی کوتاه و آشنایی با تاریخچه‌ی ایمنی٬ بهداشت و محیط زیست و درک موضوع‌های هر یک از آن‌ها، شناخت اهمیت جایگاه آن‌ها در یک سازمان به‌روز برای ما کمی آسان‌تر شده و این دسته‌بندی‌ها نشان دهنده‌ی نیاز به داشتن قوانین مربوط به آن‌ها را در هر سازمانی نشان می‌دهد.
برگرفته از: موسسه‌ی مدیریت سلامت و ایمنی
بدون دیدگاه